Added FluentValidation article

SUMMARY.md

@@ -288,6 +288,7 @@
       * [Mapping (AutoMapper)](c-.net/web-development/asp.net-core-web-api/mapping-automapper.md)
       * [SignalR](c-.net/web-development/asp.net-core-web-api/signalr.md)
       * [Keshlash](c-.net/web-development/asp.net-core-web-api/keshlash.md)
+      * [FluentValidation](c-.net/web-development/asp.net-core-web-api/validation.md)
     * [ASP.NET Core MVC](c-.net/web-development/asp.net-core-mvc/README.md)
       * [MVC nima?](c-.net/web-development/asp.net-core-mvc/mvc-nima.md)
       * [ASP.NET Core MVC haqida qisqacha](c-.net/web-development/asp.net-core-mvc/asp.net-core-mvc-haqida-qisqacha.md)

c-.net/web-development/asp.net-core-asoslari/middleware-tushunchasi.md

@@ -1,5 +1,5 @@
 ---
-description: Muhammad Xodjayev
+description: Muhammad Khodjaev
 ---
 
 # Middleware tushunchasi
@@ -251,4 +251,4 @@ Quyidagi jadvalda [http://localhost:5000](http://localhost:5000)’ga yuborilgan
 
 Xurmat bilan,
 
-Muhammad Xodjayev
+Muhammad Khodjaev

c-.net/web-development/asp.net-core-web-api/logging.md

@@ -1,5 +1,5 @@
 ---
-description: Muhammad Xodjayev
+description: Muhammad Khodjaev
 ---
 
 # Logging
@@ -122,4 +122,4 @@ Bunday formatda o’zgaruvchilarni qayd qilib ketsak keyin masalan  **Azure’da
 
 **_Xurmat bilan,_**
 
-**_Muhammad Xodjayev._**
+**_Muhammad Khodjaev._**

c-.net/web-development/asp.net-core-web-api/validation.md

@@ -0,0 +1,130 @@
+---
+description: Muhammad Khodjaev
+---
+
+# FluentValidation
+
+Maqolani boshlashdan avval validatsiya o’zi nima ekanligi haqida bir og’iz:
+
+> Validatsiya — bu, ma'lumotlarni saqlash yoki ishlashdan avval, belgilangan qoidalarga va cheklovlarga muvofiqligini tekshirish jarayonidir.
+
+.NET’da ma’lumotlarni to’g’riligini tekshirishning (endi validatsiya deb yuritiladi) bir nechta yo’llari mavjud. Masalan ulardan biri bu [Data Annotation](https://learn.microsoft.com/en-us/aspnet/mvc/overview/older-versions/getting-started-with-aspnet-mvc3/cs/adding-validation-to-the-model?source=recommendations) [(batafsil:)](https://learn.microsoft.com/en-us/aspnet/mvc/overview/older-versions/getting-started-with-aspnet-mvc3/cs/adding-validation-to-the-model?source=recommendations). Va yana biri esa qo’shimcha package yordamida validatsiya qilish. Ushbu maqolada [Data Annotation](https://learn.microsoft.com/en-us/aspnet/mvc/overview/older-versions/getting-started-with-aspnet-mvc3/cs/adding-validation-to-the-model?source=recommendations) usuli bilan emas balki [FluentValidation (batafsil)](https://docs.fluentvalidation.net/en/latest/aspnet.html) package’i orqali validatsiyani amalga oshirishni ko’rib chiqamiz. Kettik!
+
+----------
+
+## Nega Data Annotation emas, Fluent Validation?
+
+| Xususiyat                    | Fluent Validation                                                                                     | Data Annotation                                                                           |
+|------------------------------|-------------------------------------------------------------------------------------------------------|------------------------------------------------------------------------------------------|
+| Sintaksis & O‘qishga qulayligi | Qiyin logikalar uchun oson, yaxshiroq o‘qiladi                                                       | Attribut orqali e’lon qilinadi                                                          |
+| Testga oson/qiyinligi         | Unit test’lar uchun oson, chunki validatsiyalar qismi alohida klasslarda bo‘ladi                      | Test qilish uchun qiyinroq, chunki validatsiya qismlari alohida klassda emas balki Model class’ni o‘zida e’lon qilinadi |
+| Qayta ishlatish mumkin yoki yo‘q | Beeemalol qayta ishlatsa bo‘ladi ya’ni validatsiya qismlari alohida klassda bo‘lganligi bois ularni turli xil project’lar-aro ishlatsak bo‘ladi | Modelda to‘g‘ridan-to‘g‘ri e’lon qilinganligi sababli, qayta ishlatish murakkabroq      |
+| Xatoliklar haqida xabar berishi | O‘zimiz xohlagancha Error message’lar berishimiz mumkin                                            | Bazaviy (odatiy) error xabarlar.                                                        |
+
+
+----------
+
+# FluentValidation — ishni boshlaymiz
+
+## Avval o’rnatib olamiz:
+
+```bash
+dotnet add package FluentValidation
+```
+
+## Validatorlar e’lon qilamiz
+
+Bizga `AbstractValidator<T>`’dan meros oluvchi bitta class kerak bo’ladi va u class’ni ichiga ma’lumotlar uchun qoidalar/ma’lumotlar yozamiz. `AbstractValidator<T>` FluentValidation’dan keladi. Kettik:
+
+```csharp
+using FluentValidation;
+
+public class UserValidator : AbstractValidator<User>
+{
+    public UserValidator()
+    {
+        RuleFor(user => user.Name)
+            .NotEmpty()
+            .WithMessage("Ismni kiritish majburiy!");
+
+        RuleFor(user => user.Email)
+            .EmailAddress()
+            .WithMessage("Iltimos to'g'ri pochta manzilini kiriting!");
+
+        RuleFor(user => user.Age)
+            .InclusiveBetween(18, 60)
+            .WithMessage("Yoshingiz 18 dan oshgan va 60 dan kichik bo'lishi kerak!");
+    }
+}
+```
+
+Demak `AbstractValidator<T>` ni ichiga biz cheklovlar o’rnatmoqchi bo’lgan Model Class’imizni nomini berib yuborar ekanmiz. Metodni ichida `RuleFor` kalit so’zi orqali turli-xil cheklovlar qo’ysak bo’ladi. `WithMessage()` orqali biz o’zimiz xohlagan error message’larni berib yuborsak bo’ladi. Aslida bermasak ham error message ko’rsatadi lekin o’zinikini ko’rsatadi ya’ni masalan “[user.Name](http://user.Name) mustn’t be null” bo’lishi mumkin.
+
+## Ma’lumotni validator orqali tekshirish
+
+Yuqorida ochgan class’imizga instance ochamiz va uni ichida `Validate()` degan method bor. Usha bilan ma’lumotimiz biz o’rnatgan qoidalarga tushadimi yo’qmi tekshiramiz:
+
+```csharp
+var user = new User { Name = "", Email = "invalid", Age = 17 };
+var validator = new UserValidator();
+var result = validator.Validate(user);
+
+if (!result.IsValid)
+{
+    foreach (var error in result.Errors)
+    {
+        Console.WriteLine($"{error.PropertyName}: {error.ErrorMessage}");
+    }
+}
+```
+
+Demak `Validate()` method’i ichiga biz tekshirmoqchi bo’lgan ma’lumotlarimizni beramiz va uni biz o’rnatgan qoidalarga tushadimi yo’qmi tekshirib javobni `result` o’zgaruvchisiga solib qo’yadi. Uni ichida esa `isValid` bor va u `bool` qaytaradi. Agarda false bo’lsa demak biz o’rnatgan shartlar qanoatlantirilmagan bo’ladi. Tamom, Fluent Validation’ni oddiy ishlatilinishi shu qadar.
+
+----------
+
+# Fluent Validation’ni murakkabroq ishlatish
+
+Yuqorida biz oddiy ishlatishni ko’rib chiqdik. U yerda bor narsalardan foydalandik ya’ni masalan:
+
+```csharp
+RuleFor(user => user.Name)
+            .NotEmpty()
+            .WithMessage("Ismni kiritish majburiy!");
+```
+
+Masalan bu yerda `.NotEmpty()` method’i o’zi bor va u string’ni bo’sh yoki yo’qligini tekshiradi. Lekin bizga murakkabroq tekshirishlar kerak, masalan string’imiz faqatgina katta harflardan tashkil topgan bo’lishi kerak bo’lsachi, nima qilamiz???
+
+## Qoidalarga qoida qo’shish
+
+Fluent Validation’ni ichida bor method’lardan tashqari o’zimiz ham qoidalar yozsak bo’ladi, albatta qoida yozish uchun ichidagi method’ni ishlatamiz 😃:
+
+```csharp
+RuleFor(user => user.Password)
+    .NotEmpty()
+    .MinimumLength(8)
+    .Matches(@"[A-Z]").WithMessage("Parol faqatgina katta harflardan iborat bo'lishi shart!");
+
+```
+
+Bu yerda `.Matches` qilsak solishtiradi, agarda Matches shartiga tushmasa albatta bu `false` bo’ladi.
+
+----------
+
+```csharp
+RuleFor(user => user.ConfirmPassword)
+    .Equal(user => user.Password)
+    .WithMessage("Parollar bir-biriga o'xshashi shart!");
+
+```
+
+Ma’lum bir ma’lumot boshqa ma’lumotga qaram bo’lishiham mumkin, masalan tasavur qiling yangi parol yozyapsiz va uni ikki martta yozasiz, ikkalasiham bir-biriga o’xshashi shart. Shunda ishlatsak bo’ladi.
+
+----------
+
+### Murakkabroq ishlatish — loyiha talabiga qarab o’zgarib ketaveradi. Ko’proq ma’lumot olish uchun albatta FluentValidation’ning rasmiy dokumentatsiyasini o’qib chiqishni qattiq tavsiya qilaman: [https://docs.fluentvalidation.net/en/latest/aspnet.html](https://docs.fluentvalidation.net/en/latest/aspnet.html**)
+
+----------
+
+**Xurmat bilan,**
+
+**Muhammad Khodjaev**